Το νέο στην πολιτική και στη σκέψη

Το νέο στην πολιτική και στη σκέψη

Αρθρο του ΑΘΑΝΑΣΙΟΥ ΘΕΟΔΩΡΑΚΗ πολιτικού επιστήμονα

«Φέρνω κάτι καινούργιο δεν σημαίνει διατυπώνω για πράγματα γνωστά γενικές θεωρίες με κάποια επίφαση πρωτοτυπίας. Σημαίνει ερμηνεύω, με τρόπο μεθοδικό και προσωπικό, στοιχεία συγκεντρωμένα από πρώτο χέρι» 

Antoine Meillet 

Τι σημαίνει σήμερα «φέρνω κάτι καινούργιο στην πολιτική σκέψη και στην πολιτική ζωή»; Πώς μπορεί να εκφραστεί σήμερα αυτό το νέο; Η ελληνική, η διεθνής και ειδικά η ευρωπαϊκή γραμματεία είναι πλουσιότατες, από την κλασική εποχή μέχρι τώρα, κι έχουν παρουσιάσει εκπληκτικές ανακαλύψεις και θεωρίες, θεσμούς και συστήματα. 

Νομίζω ότι το νέο σήμερα στην πολιτική πρέπει να διαθέτει τα εξής γνωρίσματα: 

-να οριοθετεί, σε σχέση με το παλιό καθεστώς, ένα άλλο, εύληπτο, καθαρό πρότυπο, που να εγκολπώνει μια λειτουργική σχέση ατόμου-κοινωνίας, 

-να πείθει με ορθολογικά επιχειρήματα τους πολίτες για το νέο, δίκαιο, ανθρώπινο κοινωνικό συμβόλαιο, 

-να συγκινεί με ένα όραμα βιώσιμης ανάπτυξης, που να βασίζεται και να προβάλλει συνολική πρόταση πολιτισμού και κοινότητα ανθρώπων, 

-να διαπαιδαγωγεί τον πολίτη σε μια δημοκρατική ηθική συμμετοχής στα κοινά και ευθύνης έναντι του συνόλου. 

Βλέπουμε συχνά απόπειρες κατηγοριοποίησης των λόγων της σημερινής κατάπτωσης. Στις κοινωνικές επιστήμες δεν υπάρχει η πολυτέλεια του εργαστηρίου και της φυσικής επαλήθευσης. Η πολιτική απόφαση εφαρμόζεται, αν είναι σωστή ή λάθος θα φανεί αργότερα, αλλά η κοινωνία υφίσταται τις επιπτώσεις της αρχικής επιλογής. Συνεπώς, η σωστή ανάλυση, η μέθοδος και, τελικά, η απόφαση αποτελούν συστατικά υλικά μιας πρωτογενούς εξελικτικής δράσης, που δημιουργεί νέα δυναμική. Κι αυτή οφείλει, αφενός, να προάγει την ειρηνική κοινωνική συμβίωση και, αφετέρου, να στηρίζεται στην κοινωνική νομιμοποίηση. 

Πώς θα πάμε, λοιπόν, στο νέο; 

Η κριτική και η διαμαρτυρία δεν αρκούν, η απόρριψη και η αποχή δεν δίνουν λύση. Οσο κι αν φαίνεται χιλιοειπωμένο, το κλειδί είναι ο ίδιος ο πολίτης και, πρώτα, ο τρόπος με τον οποίο αυτός σκέφτεται και λαμβάνει τις αποφάσεις. Ο υπεύθυνος πολίτης, όχι απλώς ο υπήκοος ή ο απλός καταναλωτής. Ο πολίτης είναι το κλειδί, αυτός είναι η πηγή της νομιμοποίησης των θεσμών της δημοκρατίας. 

Σήμερα το επείγον είναι να πάμε νοητικά από το «εγώ» στο «εμείς». Δεν θα γίνει, βέβαια, αυτό μέσα από τις γνωστές κομματικές πρακτικές, που αναιρούν το ρόλο μας ως πολιτών και μας ακυρώνουν. 

Χρειάζονται αυτογνωσία, εμπέδωση νέας συμπεριφοράς, ειλικρινής συνεργασία και συνεννόηση, αναζήτηση δημιουργικού ρόλου για όλους.

Ταυτόχρονη «αυτοθέσμιση» του πολίτη και της κοινωνίας, ανατρέχουμε βεβαίως στον Καστοριάδη. 

Αυτό σημαίνει να δώσουμε προτεραιότητα όχι στο «έχειν» αλλά στο «είναι», να περάσουμε από τη ματαιοδοξία της καταναλωτικής επίδειξης στον άνθρωπο και το πεπρωμένο του. Ο ανθρωπισμός, η κοινότητα, η επανάκτηση της δημόσιας σφαίρας από τον πολίτη, η κοινωνική αλληλεγγύη, η επανεξέταση των δημόσιων πολιτικών. 

Η έννοια του ανθρωπισμού, όπως διαμορφώθηκε από την πρώιμη αρχαιότητα μέχρι το Διαφωτισμό, έτσι όπως οριοθετήθηκε από το χριστιανισμό και την ευρωπαϊκή πολιτική εμπειρία, είναι το νέο σταθερό πολιτικό υπόβαθρο. 

Κι αυτό επιτάσσει να ξαναφτιάξουμε πρώτα την πολιτική ζωή πάνω σε ηθικές αξίες. 

Η έγνοια για το διπλανό μας, η φροντίδα για το περιβάλλον, η κοινωνική δημοκρατία προβάλλουν ως κύρια αιτήματα, μαζί με αυτά της αξιοπρέπειας και της δικαιοσύνης. 

Η πολιτική, η οικονομία, η διοίκηση, οι δημόσιες πολιτικές πρέπει να υπηρετούν τον άνθρωπο. Το σημερινό οικονομικό και πολιτικό σύστημα λειτουργεί αυτόνομα κι έχει ως αυτοσκοπό την επιβίωσή του. 

Χρειαζόμαστε, σύμφωνα με τον Γάλλο στοχαστή Pierre Rosanvallon, περισσότερο «κοινωνικό έθνος», για να ενισχύσουμε την πολιτική ενοποίηση, και λιγότερο «οικονομικό έθνος» για την ανάπτυξη της οικονομίας. 

Το αιτούμενο σήμερα είναι μια Δημοκρατία ανθρωπιάς και υπευθυνότητας, μια Πολιτεία αξιοπρέπειας. 

Κι αυτά προϋποθέτουν ριζική επανεξέταση της σημερινής κατάστασης, νέο Σύνταγμα, νέα αντίληψη ανθρώπινης συνύπαρξης, ώστε ο πολίτης, η κοινωνία να βρουν κατεύθυνση, ελπίδα, πρότυπο: με δυο λόγια, μια άλλη αντίληψη και μια άλλη σχέση με την πολιτική.

ΣΤΟ ΖΕΝΙΘ Η ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ

ΝΟΕΛ ΠΟΝΣ: ΣΤΟ ΖΕΝΙΘ Η ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑ

Ένας πρώην επιθεωρητής του γαλλικού ΣΔΟΕ και σήμερα διεθνής σύμβουλος σε θέματα καταπολέμησης της χρηματοοικονομικής διαφθοράς επισημαίνει τις τεράστιες διαστάσεις ενός φαινομένου που αποσταθεροποιεί την διεθνή οικονομία

του Αθαν. Χ. Παπανδρόπουλου 

Το βιβλίο που παρουσίασε πρόσφατα στο Παρίσι ο κ.Νοέλ Πονς φέρει τον τίτλο «Η Διαφθορά των Ελίτ» (εκδ. Ο.Ζακόμπ) και, όπως αναφέρει ο συγγραφέας του, αναφέρεται στη «ήπια διαφθορά». 

Η τελευταία, κάθε άλλο παρά δημιούργημα της εποχής μας είναι. Κατά τον δικαστικό λειτουργό και πρώην επικεφαλής της Γαλλικής Κεντρικής Υπηρεσίας Πρόληψης της Διαφθοράς κ. Κλωντ Ματόν, η διαφθορά στις διάφορες μορφές είναι πανάρχαιο φαινόμενο. Αναφέρονται σε αυτήν τόσον η Βίβλος, όσο και ο Κικέρων. Αυτό οφείλεται δε σε συστήματα μεταβίβασης δικαιωμάτων, υπό αδιαφανείς συνθήκες, τα οποία εκμεταλλεύονται και αξιοποιούν οι διάφορες ελίτ κατά κύριο λόγο και οι οργανωμένες ομάδες πίεσης. 

«Στις σημερινές συνθήκες, όμως, η διαφθορά έχει πάρει κολοσσιαίες διαστάσεις λόγω της εντυπωσιακής ανάπτυξης των χρηματοοικονομικών συναλλαγών, οι οποίες συνεπάγονται απίστευτες και παγκόσμιες ροές κεφαλαίων, που γίνονται με εκπληκτική ταχύτητα και χάνονται σε ένα πολύπλοκο χρηματοοικονομικό πέλαγος», μάς είπε ο κ.Νοέλ Πονς. «Στο επίπεδο λοιπόν αυτό, οι διάφορες προσπάθειες αυτοελέγχου και αυτοσυγκράτησης που γίνονται στον χρηματοοικονομικό τομέα καταλήγουν στην δημιουργία αυτοπροστατευόμενων κλειστών συστημάτων, στα οποία δύσκολα μπορεί να διεισδύσει κανείς. Και επειδή τα κλειστά αυτά δίκτυα κινούνται με πολύ μεγάλη ταχύτητα στις διεθνείς αγορές, είναι εξαιρετικά δύσκολος ο εντοπισμός τους και σχεδόν αδύνατος ο έλεγχός τους», υποστηρίζει ο Γάλλος ειδικός. 

Καθοριστικός, εξάλλου, από την άποψη αυτή, είναι και ο ρόλος των τραπεζικών λόμπυ στον αναπτυγμένο κόσμο και ιδιαιτέρως στις ΗΠΑ, όπου, λόγω της Γουώλ Στρητ, διαθέτουν υπερβολική δύναμη. Μία δύναμη που επιτείνεται και στον χώρο της επικοινωνίας και στο πεδίο της πολιτικής. Τα τραπεζικά λόμπυ, μάς λέει ο κ.Νοέλ Πονς, ήταν αυτά που οδήγησαν στην πλήρη απορρύθμιση, με αποτέλεσμα την αυτονόμηση του τραπεζικού συστήματος από την πολιτική και την φορολογία. Βέβαια, πολλοί είναι αυτοί που υποστηρίζουν ότι με τον τρόπο αυτόν οι τράπεζες συνέβαλαν στην ανάπτυξη και στην διάχυση των επενδύσεων στις αναπτυσσόμενες χώρες. 

Αυτό είναι ένα γεγονός που δεν αμφισβητείται. 

Ωστόσο, δεν πρέπει η θετική πλευρά να συσκοτίζει τις αρνητικές πλευρές και τις επιπτώσεις πρακτικών όπως οι τιτλοποιήσεις. Αυτές οι τελευταίες επέτρεψαν στον μόλυβδο να γίνει χρυσάφι. Επέτρεψαν την μεταφορά προς τους επενδυτές πιστώσεων που είχαν μετατραπεί σε ανταλλάξιμα τιτλοποιημένα προϊόντα. Έτσι, είναι πλέον ξεκάθαρο ότι την κρίση προξένησε κυρίως η συμπεριφορά του σκιώδους τραπεζικού συστήματος στις ανεπτυγμένες χώρες της Δύσης, το οποίο είχε βρει τρόπους αποφυγής του κόστους της εποπτείας, όπως οι επενδυτικές τράπεζες, τα αμοιβαία κεφάλαια υψηλού κινδύνου (hedge funds), πολλές ασφαλιστικές εταιρείες με σημαντική έκθεση σε CDS, θυγατρικές τραπεζών με στόχο την επένδυση σε τιτλοποιημένα προϊόντα, μεσάζοντες στην αγορά τιτλοποιημένων στεγαστικών δανείων, κ.α. 

Όμως, αυτό το σκιώδες τραπεζικό σύστημα ήταν απολύτως ανεκτό, για τον απλό λόγο ότι είχε άμεσες προσβάσεις στην ελίτ, μέρος της οποίας ήταν δικτυωμένο μαζί του. Έτσι, η σκιώδης χρηματοοικονομική αγορά για πολλά χρόνια υποεκτιμούσε τους κινδύνους και έπαιρνε μεγάλα ρίσκα επιδιώκοντας το γρήγορο και εύκολο κέρδος –και μάλιστα υπό την ευλογία των αξιολογικών οίκων. Επένδυε για ίδιο λογαριασμό, χρησιμοποιώντας βραχυχρόνιο δανεισμό ώστε να πολλαπλασιάζει το μέγεθος της επένδυσης και της τελικής απόδοσης. Ο δανεισμός αυτός στέρεψε γρήγορα στην διάρκεια της κρίσης και επέτεινε τα προβλήματα, μεταδίδοντας τον πανικό και την πτώση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων παντού. Το παγκόσμιο χρηματοοικονομικό σύστημα βρέθηκε στο χείλος της καταστροφής , όχι χωρίς να προκαλέσει μία οξύτατη κρίση εμπιστοσύνης και ένα σοβαρότατο έλλειμμα ρευστότητας στην υπερχρεωμένη Δύση. 

Ο κ.Νοέλ Πονς επισημαίνει επίσης ότι η τιτλοποίηση επιτρέπει στις τράπεζες να παρουσιάζουν βελτιωμένους ισολογισμούς και να ξεπερνούν έτσι κάποιους όρους των εποπτικών αρχών. Επίσης, κατά τον Γάλλο ειδικό, στον χρηματοοικονομικό χώρο παίζουν σημαντικό ρόλο και κάποιες ΜΚΟ (Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις), οι οποίες στην ουσία είναι πολυεθνικές εταιρείες που δραστηριοποιούνται υπό συνθήκες αδιαφάνειας. «Τράπεζες, επενδυτικά ταμεία, ΜΚΟ και μεγάλες, εμπορικές κυρίως, επιχειρήσεις συνθέτουν ένα πλέγμα με πολλά πλοκάμια και ακόμα περισσότερες διασυνδέσεις, που μέσα από συγκρούσεις συμφερόντων πνίγει στην κυριολεξία κάθε έννοια ηθικής. Καταστάσεις αυτής της υφής αποδυναμώνουν τις απαιτούμενες και επιβαλλόμενες από την παγκοσμιοποίηση διεθνείς συνεργασίες, παράλληλα όμως μεγαλώνουν και τα ποσοστά μαφιοποίησης της διεθνούς οικονομικής ζωής», υπογραμμίζει ο Γάλλος ειδικός. 

Αναφέρει έτσι ο κ. Νοέλ Πονς ότι μαφιόζικου τύπου διεθνείς οργανώσεις κατέχουν σημαντικές χρηματοοικονομικές θέσεις στην διεθνή οικονομία κα συνεχώς προσπαθούν να ελέγχουν και δραστηριότητες που αναπτύσσονται στην πραγματική οικονομία. «Πρόκειται για παράγοντες αποσταθεροποιητικούς, που έχουν κάθε λόγο να προκαλούν νομισματικές και άλλες οικονομικές ανισορροπίες προκειμένου το σύστημά τους να λειτουργεί αποδοτικά γι αυτούς και τα μέλη τους», τονίζει. 

Αυτές οι ανισορροπίες, όμως, τροφοδοτούν τα κερδοσκοπικά παιχνίδια σε παγκόσμιο επίπεδο και νοθεύουν τους οικονομικούς κανόνες σε μία περίοδο σοβαρών παγκόσμιων οικονομικών και εμπορικών ανακατατάξεων. Έτσι, κατά τον κ.Νοέλ Πονς, το πραγματικό πρόβλημα μιας πιθανής διεθνούς εποπτείας του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού περιβάλλοντος δεν είναι τόσο η υιοθέτηση διεθνών εποπτικών και ρυθμιστικών κανόνων, όσο η πολιτική βούληση για την εφαρμογή τους. Στο επίπεδο αυτό, οι πολιτικές επιλογές δεν είναι πάντα αυτονόητες. 

«Οι ελίτ χρησιμοποίησαν μέχρι και το 2008 τις παγκόσμιες χρηματοοικονομικές ροές για να ασκούν πολιτική μέσω του δανεισμού και της απελευθέρωσης των πιστώσεων. Δημιούργησαν έτσι την αίσθηση μιας πλασματικής ευημερίας, η οποία κατέληξε στην ωρολογιακή βόμβα του δημοσίου χρέους. Αυτή η κατάσταση οδηγεί εκ του ασφαλούς σε έναν φαύλο κύκλο, η έξοδος από τον οποίο θα είναι κοινωνικά επώδυνη και αποσταθεροποιητική. 

Αν δεν επανεξετασθεί σε βάθος η παγκόσμια χρηματοοικονομική οργάνωση, η διεθνής οικονομία θα γνωρίζει μονίμως αναταράξεις που θα δημιουργούν νέες ανισότητες στην κατανομή πλούτου. Την ίδια περίοδο, επικίνδυνες διαστάσεις θα προσλαμβάνει και η διαφθορά των ελίτ, φαινόμενο κατ’ εξοχήν αντιδημοκρατικό –με ό,τι αυτό σημαίνει», υπογραμμίζει ο κ.Νοέλ Πονς.

Παρείσακτοι στις ακτές: Εκποίηση της παραλιακής ζώνης από το Φάληρο μέχρι το Σούνιο

..............................................................

Παρείσακτοι στις ακτές !
.............................................................................

Εκποίηση της παραλιακής ζώνης από το Φάληρο μέχρι το Σούνιο ετοιμάζει η κυβέρνηση.

Οι Αθηναίoι κινδυνεύουν να χάσουν οριστικά την πρόσβαση στη θάλασσα.

Εκτός από Ελληνικό -το φιλέτο των φιλέτων- η ζώνη των 46 χλμ. από το Φάληρο ώς το Σούνιο περιλαμβάνει σημαντικές δημόσιες εκτάσεις που κινδυνεύουν με εκποίηση μέσα από το προωθούμενο νομοσχέδιο για το παράκτιο μέτωπο, το οποίο ακυρώνει το Ρυθμιστικό και την περιβαλλοντική προστασία, θεσπίζοντας παράλληλα υψηλούς συντελεστές δόμησης κυριολεκτικά πάνω στο κύμα.

Από την επιχείρηση «τσιμέντο» δεν ξεφεύγουν ούτε τα κοντινά ακατοίκητα νησιά Φλέβες, Φλεβοπούλα και Πάτροκλος...

Τα σημαντικότερα ακίνητα του Δημοσίου, που ετοιμάζονται να εκποιηθούν τμηματικά, είναι τα εξής:

* Τα 220 στρέμματα στις εγκαταστάσεις του ΠΙΚΠΑ, όπου υπάρχουν υποδομές για θαλάσσια μπάνια και ετοιμάζονται να εκποιηθούν με πρόσχημα ότι δεν μπορούν να διατίθενται μόνον για 150 παιδιά!

* Τα 80 στρέμματα του κάμπινγκ της Βούλας, τα οποία το 2007 η κυβέρνηση είχε αρνηθεί να εκχωρηθούν στον δήμο γιατί είχε έτοιμα σχέδια. Χάρη στην πρωτοβουλία πολιτών, ο χώρος έχει ζωντανέψει και αυτό δημιουργεί ασπίδα προστασίας.

* Τα 85 στρέμματα του ακινήτου της Εκκλησίας στο Μικρό Καβούρι, που εντάχθηκε στο ακίνητο του «Αστέρα» για να παρακαμφθούν τα προβλήματα των επίδοξων επενδυτών με τον δασικό χαρακτήρα της έκτασης και τον ναό του Ζωστήρα Απόλλωνα.

Στα άμεσα σχέδια του ΤΑΙΠΕΔ είναι η εκποίηση των ακινήτων της ΕΑΣ (Εταιρεία Αμυντικών Συστημάτων), που αφορούν τις εγκαταστάσεις της ΠΥΡΚΑΛ, στην «καρδιά» του Υμηττού, καθώς και τα παραθαλάσσια οικόπεδα σε Ελευσίνα, Αίγιο και Κύμη.

Το άρθρο 16 του νομοσχεδίου για το παράκτιο μέτωπο είναι λιτό, αλλά στην ουσία καλύπτεται από διατάξεις προηγούμενων νόμων. 

Ειδικά ο 4092/2012 θεσπίζει την ιδιωτική χωροταξία, μειώνοντας και τους λίγους κοινόχρηστους χώρους που προβλέπονται από την ιδιωτική πολεοδόμηση.

Επιπλέον, διπλασιάζει τη δόμηση, εκχωρεί τις παρόχθιες ζώνες σε λίμνες και ποτάμια, ενώ θεσμοθετεί τα τουριστικά λιμάνια χωρίς να απαιτούνται μελέτες περιβαλλοντικών επιπτώσεων.

………………………………………………………………………………………………………….
Ομόφωνο «όχι» των δημάρχων

.........................................................................................................

Της Χαράς Τζαναβάρα

 

Ομόφωνο -και κυρίως διακομματικό- «όχι» στα σχέδια της κυβέρνησης και του ΤΑΙΠΕΔ για το ξεπούλημα του παράκτιου μετώπου της Αττικής είπαν το Σάββατο σε ημερίδα του ΣΥΡΙΖΑ οι δήμαρχοι Μοσχάτου-Ταύρου, Καλλιθέας, Αλίμου, Ελληνικού-Αργυρούπολης και Σαρωνικού, καθώς και εκπρόσωπος της δημοτικής αρχής Βάρης-Βούλας-Βουλιαγμένης. Καθένας από αυτούς έχει δώσει από χρόνια αγώνες σε τοπικό επίπεδο, ώστε να παραμείνουν ανοιχτές οι παραλίες για τους πολίτες.

Στα δικαστήρια βρίσκεται από χρόνια ο Πέτρος Φιλίππου, δήμαρχος Σαρωνικού, για να σταματήσουν οι χαριστικές ρυθμίσεις προς το «Grand Resort» στο Λαγονήσι. Η πρώτη τροπολογία προωθήθηκε το 2008 και η δεύτερη την περασμένη χρονιά, που αποσύρθηκαν για να επανέλθουν ως κανονικό άρθρο στο νομοσχέδιο του Ν. Μηταράκη για το παράκτιο μέτωπο!

Προβλέπει αύξηση του συντελεστή δόμησης, περιλαμβάνοντας και τη ζώνη αιγιαλού, ώστε να καλυφθούν οι παρανομίες που έχουν γίνει. Ο Π. Φιλίππου μάλιστα αποκάλυψε ότι ο επιχειρηματίας, που έχει σταματήσει να πληρώνει ενοίκιο, διεκδικεί από το Δημόσιο… αποζημίωση 23 εκατ. ευρώ, γιατί εμποδίστηκε στην ανάπτυξη των σχεδίων κατάληψης της παραλίας.

«Εχουμε καταιγιστικές εξελίξεις», τόνισε ο Κώστας Ασκούνης, δήμαρχος Καλλιθέας και πρόεδρος της Κεντρικής Ενωσης Δήμων Ελλάδας (ΚΕΔΕ). Μαζί με τον Δήμο Μοσχάτου-Ταύρου, απορρίπτουν τα σχέδια για δημιουργία λιμανιού κρουαζιέρας στο Φάληρο, συμφωνώντας με την πρόταση του ΟΛΠ και του υπουργείου Ναυτιλίας για χωροθέτησή του στον Πειραιά. Το Φάληρο, όπως αποκάλυψε ο Ανδρέας Ευθυμίου, είναι υποψήφιο και για εγκαταστάσεις υδροπλάνων!

 

............................................................................................

Προσφυγή κατοίκων στο ΣτΕ για την πώληση του Ελληνικού

...........................................................................................

 

Υποστηρίζουν ότι οι εκτάσεις που μεταβιβάστηκαν στο ΤΑΙΠΕΔ είναι αναπαλλοτρίωτη δημόσια περιουσία.

Σε πλειάδα συνταγματικών διατάξεων, αλλά και σε πρόσφατους νόμους, προσκρούει η μεταβίβαση του 30% των εκτάσεων του πρώην αεροδρομίου του Ελληνικού, της μαρίνας Ελληνικού και του Αγίου Κοσμά στο ΤΑΙΠΕΔ. Αυτό υποστηρίζουν με προσφυγή τους στο Συμβούλιο της Επικρατείας 10 κάτοικοι όμορων της επίδικης έκτασης περιοχών.

Στην αίτησή τους οι κάτοικοι υπογραμμίζουν ότι οι εκτάσεις που μεταβιβάστηκαν στο ΤΑΙΠΕΔ, όπως ο αιγιαλός, η παραλία, η χερσαία ζώνη της μαρίνας, τα δημόσια δάση και οι δασικές εκτάσεις, υπάγονται στη δημόσια περιουσία του κράτους και είναι αναπαλλοτρίωτη.

Οπως ισχυρίζονται, η μεταβίβαση αυτή των επίμαχων εκτάσεων στο ΤΑΙΠΕΔ είναι αντίθετη στις συνταγματικές αρχές της ελεύθερης ανάπτυξης της προσωπικότητας (άρθρο 5), του κοινωνικού κράτους (άρθρο 25) και της λαϊκής κυριαρχίας ως βάση του λαϊκού πολιτεύματος (άρθρο 1), ενώ, παραβιάζεται το συνταγματικό δικαίωμα στο περιβάλλον (άρθρο 24), όπως και το άρθρο 43 του συνταγματικού χάρτη που καθορίζει το πότε εκδίδονται Προεδρικά Διατάγματα.

Επίσης, όπως επισημαίνουν οι κάτοικοι, την απόφαση της Διυπουργικής Επιτροπής έπρεπε να υπογράφει και ο υπουργός Πολιτισμού, καθώς στην επίμαχη έκταση υπάρχουν πολύ σημαντικοί αρχαιολογικοί χώροι, ενώ, σημειώνουν ότι η χερσόνησος του Αγίου Κοσμά είναι κηρυγμένος αρχαιολογικός χώρος.

 

Τοξικά νεκροταφεία σε δήμους της Αττικής

ΑΔΙΣΤΑΚΤΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ  Τοξικά νεκροταφεία σε δήμους της Αττικής

Tου Κασσιανού Τζέλη

«Ξέρουμε πού ακριβώς υπάρχουν τοξικές χωματερές άλλα δεν μπορούμε να βρούμε ούτε μια τσάπα για να κάνουμε ελέγχους, δηλώνουν χαρακτηριστικά οι επιθεωρητές περιβάλλοντος για το πρόβλημα του κυκλώματος διακίνησης τοξικών αποβλήτων, που εκμεταλλευόμενο την αδυναμία του κράτος θέτει σε άμεση απειλή τη δημόσια υγεία. Κι όλα αυτά με τζίρους πολλών εκκατομμυρίων ευρώ.

Την περασμένη Πέμπτη, το υπουργείο Περιβάλλοντος επέβαλε πρόστιμο 394.000 ευρώ για μια πολύ χαρακτηριστική περίπτωση του προβλήματος. Το μικρό πρόστιμο επιβλήθηκε στον Δήμο Μεγαρέων, ο οποίος, σύμφωνα με τον έλεγχο που διενήργησαν πριν από έναν τουλάχιστον χρόνο οι επιθεωρητές περιβάλλοντος, κατόπιν απόφασης του δημοτικού συμβουλίου και με οικονομικό αντάλλαγμα επέτρεπε ή συνεργαζόταν στη μεταφορά και ταφή πολύ επικίνδυνων βιομηχανικών αποβλήτων σε χωματερή της περιοχής (θέση «Κάμπια»). Χωματερή για την οποία είχε εκδοθεί απόφαση να κλείσει και να αποκατασταθεί. Η μεταφορά και η ταφή γινόταν χωρίς να τηρούνται οι στοιχειώδεις κανόνες ασφαλείας. Οι επιθεωρητές σε δείγματα που έλαβαν από τη χωματερή μέτρησαν υψηλές συγκεντρώσεις βαρέων μετάλλων, τα οποία εκτιμούν ως πολύ πιθανό να έχουν περάσει στον υδροφόρο ορίζοντα της περιοχής.

Βάσιμες υποψίες

Οι επιθεωρητές περιβάλλοντος έχουν βάσιμες υποψίες ότι στην περιοχή εξακολουθεί να γίνεται παράνομη ταφή αποβλήτων. Μετά την ολοκλήρωση των πρώτων ελέγχων και την εισήγηση του προστίμου, η ειδική υπηρεσία επιθεωρητών περιβάλλοντος δέχτηκε ανώνυμες αναφορές περί συστηματικής διάθεσης βιομηχανικών αποβλήτων επικίνδυνων και μη σε άλλη πλέον άγνωστη θέση στην ευρύτερη περιοχή των Μεγάρων. Από τις λίγες έρευνες που μπόρεσαν να γίνουν, σε συνεργασία με την Αστυνομία Περιβάλλοντος, σύμφωνα με πληροφορίες, παρατηρήθηκε εκτεταμένη χρήση και άλλων παράνομων χωματερών στην ίδια περιοχή.

Οι επιθεωρητές κάνουν ακόμα λόγο για τουλάχιστον 14 τοξικά νεκροταφεία πέριξ της Αθήνας, ενώ ανεβάζουν σε πάνω από 40 τις περιπτώσεις, συνυπολογίζοντας κι άλλες περιοχές, όπως η Βοιωτία, η Εύβοια και η Κορινθία.

Δηλώνουν, όμως, πλήρη αδυναμία να προχωρήσουν σε ελέγχους καθώς δεν τίθενται στη διάθεσή τους τα απαραίτητα μέσα, λόγω των περικοπών. Σε πολλές περιπτώσεις, όπως αυτή του Συκαμίνου όπου εντοπίστηκε μεγάλο τοξικό νεκροταφείο στο οποίο έμμεσα εμπλεκόταν και η δημοτική αρχή, οι επιθεωρητές πλήρωσαν από την τσέπη τους και το σκαπτικό μηχάνημα και τα καύσιμα της μεταφοράς τους.

Η περιοχή των Μεγάρων, τα Γεράνεια Ορη στην ευρύτερη περιοχή του Δήμου Λουτρακίου αλλά και η περιοχή του Ωρωπού είναι σύμφωνα με τους επιθεωρητές γεμάτες από επικίνδυνα τοξικά απόβλητα, ενώ αφήνουν να εννοηθεί ότι σε πολλές περιπτώσεις η διακίνηση και ταφή γίνεται με τη γνώση και τη βοήθεια των δημοτικών αρχών που εξασφαλίζουν με αυτό τον τρόπο σημαντικά και αφορολόγητα κέρδη.

Το κράτος δηλώνει αδύναμο λόγω κρίσης να αντιμετωπίσει το πρόβλημα, με αποτέλεσμα το κύκλωμα να δρα ανεξέλεγκτα θάβοντας εκατοντάδες χιλιάδες τόνους τοξικών αποβλήτων τον χρόνο σε διάφορες περιοχές, γλιτώνοντας με αυτό τον τρόπο τα χρήματα που θα έπρεπε να δαπανήσουν, σύμφωνα με τη νομοθεσία, προκειμένου να διαχειριστούν με ασφάλεια τα τοξικά τους απόβλητα. Επιπλέον, τα δημόσια ταμεία χάνουν πολλά εκκατομμύρια ευρώ από τη διακίνηση «μαύρου χρήματος».

Σε έναν δήμο
Από τις δώδεκα βεβαιώσεις προστίμων συνολικού ύψους 590.095 ευρώ που ανακοίνωσε το υπουργείο Περιβάλλοντος, οι δέκα αφορούσαν επιχειρήσεις και έναν δήμο που παρουσίαζαν σοβαρά προβλήματα στη διαχείριση των αποβλήτων τους.

Το πρόβλημα, σύμφωνα με τους επιθεωρητές, είναι εκτεταμένο σε όλη την Ελλάδα, με πολλές βιομηχανίες να θάβουν ή να πουλούν τα τοξικά τους απόβλητα σε τρίτες προκειμένου να τα χρησιμοποιήσουν ως καύσιμη ύλη.

Το σημαντικότερο, πάντως, είναι ότι τα τοξικά απόβλητα καταλήγουν στις βρύσες μας.

Διάφορες μετρήσεις που έχουν γίνει στην περιοχή της Μεγαρίδας άλλα και των Γερανείων (Σχίνος Δήμου Λουτρακίου), τον τελευταίο τουλάχιστον χρόνο, έχουν εντοπιστεί ιδιαίτερα αυξημένες ποσότητες βαρέων μετάλλων και εξασθενούς χρωμίου ακόμα και στο πόσιμο νερό, θέτοντας σε άμεσο κίνδυνο την υγεία των πολιτών!

Η ευρύτερη περιοχή των Μεγάρων και του Λουτρακίου φαίνεται ότι δέχεται τις περισσότερες ποσότητες των βιομηχανικών αποβλήτων που προέρχονται από την περιοχή του Ασωπού.

Πρόστιμα ΥΠΕΚΑ

• Πρόστιμο 394.000 ευρώ στον Δήμο Μεγαρέων γιατί διαπιστώθηκε παραλαβή αποβλήτων βιομηχανικής προέλευσης σε Χώρο Ανεξέλεγκτης Διάθεσης Αποβλήτων και Διατήρηση του ΧΑΔΑ εντός δασικής έκτασης παρά τις σχετικές αποφάσεις παύσης και σφράγισής του. Δεν έλαβε ούτε τα ελάχιστα μέτρα για την προστασία του Περιβάλλοντος και της Δημόσιας Υγείας. Με απόφαση δημοτικού συμβουλίου λάμβανε χρηματικό αντίτιμο για τη χρήση του ΧΑΔΑ με αποτέλεσμα τη ρύπανση και υποβάθμιση του περιβάλλοντος και τη δημιουργία κινδύνων για τη δημόσια υγεία. Ο Δήμος εκτελούσε εργασίες συλλογής και μεταφοράς αποβλήτων χωρίς να διαθέτει την απαιτούμενη άδεια.
• Πρόστιμο 35.000 στην επιχείρηση «ΔΙΑΣ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ» γιατί διαπιστώθηκε ανεξέλεγκτη χρήση και διάθεση φορμόλης στις μονάδες της στην περιοχή του Πόρου καθώς και πρόστιμο 8.000 ευρώ στην ίδια εταιρεία για τη μονάδα της στην Τροιζήνα λόγω διοχέτευσης υγρών αποβλήτων σε τάφρο οβρίων.
• Πρόστιμο 30.000 ευρώ στην εταιρεία «ΝΙΚΟΛΗΣ ΓΚΡΟΥΠ» για μη ορθή διαχείριση υγρών αποβλήτων στη μονάδα κατασκευής ψευδοκοσμημάτων και ειδών λαϊκής τέχνης στον Αγιο Στέφανο Αττικής.
• Πρόστιμο 24.500 ευρώ στα «ΕΚΚΟΚΚΙΣΤΗΡΙΑ ΛΕΙΒΑΔΙΑΣ ΜΙΧΑΣ» για πλημμελή επεξεργασία υγρών αποβλήτων και λειτουργία της μονάδας της στα Βασιλικά χωρίς απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων.
• Πρόστιμο 27.500 ευρώ επιβλήθηκε στην εταιρεία «ΣΑΚΕΛΑΡΗΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ Ο.Ε.» για μη σύννομη διαχείριση αποβλήτων λιπαντικών ελαίων στη μονάδα παραγωγής ασφαλτομίγματος στη Ναύπακτο.
• Πρόστιμο 18.250 ευρώ στην εταιρεία «Α. ΦΑΚΛΑΡΗΣ - Θ. ΡΟΥΝΗΣ & ΣΙΑ Ο.Ε.» για σειρά παραλείψεων και μεταξύ άλλων για καύση νεκρών ζώων στην πτηνοτροφική μονάδα αβγοπαραγωγής στον νομό Αργολίδας.
• Πρόστιμο 29.950 ευρώ στην εταιρεία «ΣΑΙΝΤ ΚΡΙΣΤΟΦΕΡ ΚΡΗΤΗΣ Α.Ε», για πλημμελή διαχείριση στερεών αποβλήτων και διάθεση λυμάτων χωρίς άδεια στη ξενοδοχειακή μονάδα με την επωνυμία «ΜΙΚΡΗ ΠΟΛΗ» στον νομό Λασιθίου.
• Πρόστιμο 4.500 ευρώ στην εταιρεία «ΛΑΦΙΑ ΙΧΘΥΟΚΑΛΛΙΕΡΓΕΙΕΣ» στην Κάρυστο για πολεοδομική παράβαση και χρήση εγκαταστάσεων σε μισθωμένη δασική έκταση.
• Πρόστιμο 5.900 ευρώ στη «Δημοτική Επιχείρηση Υδρευσης Αποχέτευσης Δήμου Βόρειας Κυνουρίας», για μη απολύμανση και υπέρβαση ορίου διάθεσης επεξεργασμένων αποβλήτων στην εγκατάσταση επεξεργασίας λυμάτων.
• Πρόστιμο 7.650 ευρώ επιβλήθηκε στην εταιρεία «ΚΟΚΑΛΗΣ ΣΚΡΑΠ» για παράνομη διαχείριση αποβλήτων συσσωρευτών στη μονάδα ανακύκλωσης αυτοκινήτων - σιδήρων - μετάλλων - καλωδίων που βρίσκεται στη ΒΙ.ΠΕ Ηρακλείου Κρήτης.
• Πρόστιμο 4.800 ευρώ στον κ. Γ. Μαλλίρη για μη τήρηση προβλεπομένων του νόμου στο λατομείο ιδιοκτησίας του στον νομό Μεσσηνίας.