Βιοποικιλότητα και Τουρισμός / Biological Diversity and Tourism
Είναι σαφής η στενή σχέση που υπάρχει μεταξύ της βιοποικιλότητας και του τουρισμού, καθώς περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος προσελκύουν μεγάλο αριθμό επισκεπτών. Η βιοποικιλότητα, επομένως, αναδεικνύεται σε ένα από τα μεγάλα, ανταγωνιστικά πλεονεκτήματα της τουριστικής βιομηχανίας. Ωστόσο, σήμερα παρατηρείται μείωση της βιοποικιλότητας στον πλανήτη, γεγονός που οφείλεται σε μια σειρά από αιτίες όπως η ρύπανση του περιβάλλοντος, η καταστροφή των δασών, η μόλυνση των υδάτων, κ.ά..
Το «κλειδί» στη σωτηρία της βιοποικιλότητας είναι ο αειφόρος τουρισμός. Δεν έχουμε, λοιπόν, παρά να δώσουμε προτεραιότητα στην ανάπτυξη του αειφόρου τουρισμού που διατηρεί την πολύτιμη ισορροπία μεταξύ των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικό-πολιτιστικών πτυχών της τουριστικής δραστηριότητας.
Άλλωστε, στην περίπτωση της χώρας μας θα μπορούσε να αναδειχθεί σε κορυφαία επιλογή ή καλύτερα σε μονόδρομο, δεδομένης της μοναδικής φυσικής κληρονομιάς που διαθέτει και που αποτελεί συγκριτικό πλεονέκτημα έναντι άλλων τουριστικών προορισμών. Ένα μεγάλο «συν» το οποίο θα μπορούσε να βγάλει τη χώρα από την πρωτόγνωρη, οικονομική κρίση και τον ελληνικό τουρισμό από τη βαθιά ύφεση, στην οποία σήμερα βρίσκεται.
Βιοποικιλότητα – φυσικό κεφάλαιο του τουρισμού
Υπάρχει άμεση σύνδεση μεταξύ της βιοποικιλότητας και του τουρισμού. Περιοχές με ιδιαίτερο φυσικό κάλλος προσελκύει μεγάλο αριθμό επισκεπτών. Η βιοποικιλότητα είναι επομένως ένα από τα μεγαλύτερα περιουσιακά στοιχεία του τουρισμού και των θεμελιωδών για τη μακροπρόθεσμη βιώσιμη ανάπτυξη της.
Σύμφωνα με το Περιβαλλοντικό Πρόγραμμα του ΟΗΕ (UNEP), ανεξέλεγκτη μετατροπή της γης, η αλλαγή του κλίματος, της ρύπανσης και άλλων αειφορικών ανθρώπινων δραστηριοτήτων, προκαλούν την απώλεια της βιοποικιλότητας σε ποσοστό πολλές φορές υψηλότερο από εκείνο των φυσικών εξαφάνισης. Τα οικοσυστήματά μας θέλουν υποστηρίξει, γιατί μας παρέχουν τα τρόφιμα, την ενέργεια, την υγεία και το 40 τοις εκατό της παγκόσμιας οικονομίας. Η αύξηση των αριθμών του τουρισμού θέτουν επίσης πολύπλοκες προκλήσεις που ο τομέας του τουρισμού πρέπει να αντιμετωπίσει.
Η Βιοποικιλότητας με όλα τα οφέλη που παρέχει πρέπει να προστατευθεί Δράση που βλάπτουν αυτό, αποφεύγεται και η απώλεια της βιοποικιλότητας, σταματά. Το ερώτημα είναι πώς ο τουρισμός μπορεί να συμβάλει θετικά στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και της ποιότητας ζωής των τοπικών πληθυσμών, ελαχιστοποιώντας παράλληλα τυχόν αρνητικές περιβαλλοντικές και κοινωνικές επιπτώσεις.
. . .
Αειφόρος Τουρισμός 
Αειφόρος τουρισμός, αυτό που καθορίζει την κατάλληλη ισορροπία μεταξύ των περιβαλλοντικών, οικονομικών και κοινωνικό-πολιτιστικών πτυχών της τουριστικής ανάπτυξης, είναι το κλειδί για την θετική συμβολή μεγιστοποίηση του τουρισμού για τη βιοποικιλότητα σε τοπικό, εθνικό και παγκόσμιο επίπεδο.
Τοπικά
Πρώτον, ο αειφόρος τουρισμός αποτελεί βασική πηγή οικονομικού εισοδήματος και απασχόλησης για τις τοπικές κοινότητες που με τη σειρά τους παρέχουν ένα ισχυρό κίνητρο για την προστασία της βιοποικιλότητας.
Διατήρηση του περιβάλλοντος στις οποίες βασίζεται η οικονομική υγεία του τοπικού πληθυσμού γίνεται προτεραιότητα, με αποτέλεσμα περισσότερους τουρίστες οι οποίοι, με τη σειρά τους, παράγουν περισσότερους πόρους για τη συντήρηση. Είναι συχνά η περίπτωση ότι οι περιοχές φυσικού κάλλους και της ποικιλομορφίας διατηρούνται και προστατεύονται χάρη στα κεφάλαια που απορρέουν από τη βιομηχανία του τουρισμού για την υποδομή, τη συντήρηση και την απασχόληση. Με παρόμοιο τρόπο, ο τουρισμός προσφέρει μια βιώσιμη εναλλακτική λύση για τους τοπικούς και τους αυτόχθονες πληθυσμούς να έχει εισοδήματα από τους φυσικούς πόρους με τρόπο που να προστατεύει τους πόρους από την εκμετάλλευση εσόδων, τα οποία μπορεί διαφορετικά να έχουν παραχθεί μέσα από περισσότερο επιζήμιες μορφές ανάπτυξης. Ως εκ τούτου, η οικονομική ανάπτυξη δεν θα αποβεί εις βάρος των περιβαλλοντικών ανησυχιών.
Σε εθνικό επίπεδο
Δεύτερον, σε εθνικό επίπεδο, ο τουρισμός συχνά δικαιολογεί τη δημιουργία προστατευόμενων περιοχών. Εθνικές και περιφερειακές στρατηγικές ανάπτυξης του τουρισμού που αναγνωρίζουν την αξία της βιοποικιλότητας στον τομέα του τουρισμού, και ως εκ τούτου η πιθανή συνεισφορά του τουρισμού στην ανακούφιση της φτώχειας και την ανάπτυξη, συμβάλλουν καθοριστικά στην προστασία και τη συντήρηση αυτών των περιοχών. Η άνοδος του τουρισμού λόγω του περιβάλλον γνωρίζει ολο και περισσότερη αύξηση, η οποία επιδιώκει να κάνει μια θετική επίδραση τόσο στο περιβάλλον όσο και την ευημερία των τοπικών πληθυσμών, βοηθά με συνέπεια την αύξηση της ανταγωνιστικότητας και τις δυνατότητες εμπορίας των εθνικών τουριστικών προορισμών. Αυτή η σειρά έχει τα φορολογικά κίνητρα για την προώθηση της βιοποικιλότητας, φιλικών προς τον τουρισμό, καθώς και αύξηση των επενδύσεων σε υποδομές, τις καθαρές τεχνολογίες, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, η διαχείριση των υδάτων και ούτω καθεξής.
Αυτή η ανησυχία για την προστασία της βιοποικιλότητας, όπως το φυσικό κεφάλαιο του τουρισμού έχει θετικό αντίκτυπο στην καταπολέμηση της φτώχειας. Σύμβαση για τη βιολογική ποικιλότητα τονίζει πώς οι φτωχοί του κόσμου, ιδίως στις αγροτικές περιοχές, εξαρτώνται από τους βιολογικούς πόρους κατά 90% των αναγκών τους, συμπεριλαμβανομένων των τροφίμων, των καυσίμων, η ιατρική, μεταφορά. Δεδομένης αυτής της εξάρτησης από τη βιοποικιλότητα για την επιβίωσή, τις στρατηγικές που δίνουν προτεραιότητα της βιοποικιλότητας είναι καθοριστικής σημασίας για την ανάπτυξη και την ανακούφιση της φτώχειας.
Σε παγκόσμιο επίπεδο
Τέλος, ο βιώσιμος τουρισμός έχει έναν κρίσιμο ρόλο στην ευαισθητοποίηση του κοινού με θέματα βιοποικιλότητας. Με τα εκατομμύρια των ανθρώπων που ταξιδεύουν τον κόσμο κάθε χρόνο, ο τουρισμός είναι ένα ιδανικό όχημα για τη διάδοση περαιτέρω περιβαλλοντικής συνείδησης. Τα προϊόντα, οι υπηρεσίες και οι εμπειρίες που παρέχονται από τα φυσικά οικοσυστήματα είναι αμέτρητα και όλα συμβάλλουν στην ικανοποίηση του τουρισμού και την παράλληλη αλλαγή στη συμπεριφορά των καταναλωτών. Η εμφάνιση νέων προτύπων κατανάλωσης είναι ήδη εμφανής στον κόσμο του τουρισμού, με την εμφάνιση του «υπεύθυνου τουρισμού», «οικοτουρισμός» και σε άλλες αγορές. Είναι σαφές ότι ο αειφόρος τουρισμός είναι καλά εδραιωμένος για να ενθαρρύνει μια ευρεία αλλαγή των προτύπων κατανάλωσης και παραγωγής, τόσο απαραίτητη για τη διατήρηση του πλούτου της σημερινής ζωής στη Γη μας.
UNWTO Δράσεις
Μία βιώσιμη τουριστική βιομηχανία που κάνει τη βέλτιστη αξιοποίηση των περιβαλλοντικών πόρων, διατηρεί ουσιώδεις οικολογικές διαδικασίες και βοηθά στη διατήρηση της φυσικής κληρονομιάς και της βιοποικιλότητας είναι στο επίκεντρο των στρατηγικών στόχων του UNWTO. Ο Παγκόσμιος Κώδικας Δεοντολογίας για τον Τουρισμό, ένα πλήρες σύνολο αρχών που ορίζονται από τον UNWTO για την καθοδήγηση της ανάπτυξης του τουρισμού, καλεί για τη διαφύλαξη του φυσικού περιβάλλοντος, μέσω της ορθής διαχείρισης και του σχεδιασμού των στρατηγικών του τουρισμού. Ο κώδικας, που εγκρίθηκε από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ το 2001, τονίζει ότι όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την ανάπτυξη του τουρισμού θα πρέπει να διασφαλίσουν το φυσικό περιβάλλον, με στόχο την επίτευξη υγιών, διαρκή και βιώσιμη οικονομική ανάπτυξη. Αναγνωρίζει, επίσης, τον τουρισμό φύσης και του οικοτουρισμού ως ιδιαιτέρως ευνοϊκή για τον εμπλουτισμό και την ενίσχυση της διάρκειας του τουρισμού.
Ως μέρος της οικογένειας του ΟΗΕ, ο UNWTO έχει δεσμευτεί για την One-ΟΗΕ προσέγγιση να παρέχει μια συνεκτική απάντηση στις σημερινές προκλήσεις, συμπεριλαμβανομένης της περιβαλλοντικής αειφορίας, ένας από τους αναπτυξιακούς στόχων της Χιλιετίας.
Ο UNWTO προσχώρησαν πρόσφατα 21 υπηρεσίες των Ηνωμένων Εθνών σε μια πρόσκληση για προηγμένες οικονομίες να υιοθετήσουν ένα Πράσινο New Deal και να ενισχυθεί ο συντονισμός των αντίστοιχων προγραμμάτων στήριξης της οικονομίας και στις δύο ν αναζωογονήσει την οικονομική ανάπτυξη και να αρχίσει η αλλαγή προς την Πράσινη Οικονομία. Στο πλαίσιο της Πράσινης Οικονομίας η πρωτοβουλία, του UNWTO, μαζί με το UNEP θα παράγει ένα κεφάλαιο και μια σειρά εγγράφων που θ αφιερώνεται να αποδείξει πώς επενδύσεις σε βιώσιμες λύσεις στο τουρισμό μπορούν να συμβάλουν στην αειφόρο ανάπτυξη και την πράσινη οικονομία.
Μάλιστα, μετά την αλλαγή του αιώνα, ο UNWTO έχει τοποθέτηση τον τουρισμό στην αιχμή της παγκόσμιας αντίδρασης στις περιβαλλοντικές προκλήσεις. Το 2007, ο UNWTO κίνησε τη διαδικασία στο Νταβός η οποία περιελάμβανε συγκεκριμένες συστάσεις και μια σαφή δέσμευση για την ανάληψη δράσης για την αντιμετώπιση της πρόκλησης της κλιματικής αλλαγής, συμπεριλαμβανομένης της επείγουσας έγκρισης μιας σειράς πολιτικών αειφόρου τουρισμού. Ειδικότερα, η διακήρυξη καλεί τον κλάδο του τουρισμού για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας, των φυσικών οικοσυστημάτων και τοπίων με τρόπους που να εξασφαλίζουν τη μακροπρόθεσμη βιώσιμη χρήση των περιβαλλοντικών πόρων του τουρισμού.
Με την πάροδο των ετών ο UNWTO συνέχισε να δημιουργεί διάφορες δράσεις στο πλαίσιο των στόχων για τη βιοποικιλότητα, όπως η εφαρμογή της βιοποικιλότητας με βάση σχέδια για τον τουρισμό για να επιδείξει την ενσωμάτωση των θεμάτων βιοποικιλότητας του τουρισμού και των σχεδίων διαχείρισης.
Το 2009, ο UNWTO υπέγραψε μνημόνιο συμφωνίας με τη Γραμματεία της Σύμβασης για τη Βιοποικιλότητα, η διεθνής συνθήκη που αποσκοπούν να διατηρηθεί η πλούσια ποικιλομορφία της ζωής στη γη. Ο UNWTO, θα συμμετάσχει επίσης στη δέκατη σύνοδο της Διάσκεψης των Μερών (COP 10) της CBD στην Ιαπωνία φέτος τον Οκτώβριο, για την αύξηση της συνειδητοποίησης της σημασίας της βιοποικιλότητας για την αειφόρο ανάπτυξη του τουρισμού.
ΓΕΝΙΚΑ – ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ – ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ
Decisions on Biological Diversity and tourism
The Cartagena Protocol on Biosafety
The Cartagena Protocol on Biosafety to the Convention on Biological Diversity is an international agreement which aims to ensure the safe handling, transport and use of living modified organisms (LMOs) resulting from modern biotechnology that may have adverse effects on biological diversity, taking also into account risks to human health. It was adopted on 29 January 2000 and entered into force on 11 September 2003
. . .
Strategic Plan for Biodiversity 2011-2020, including Aichi Biodiversity Targets
In decision X/2, the tenth meeting of the Conference of the Parties, held from 18 to 29 October 2010, in Nagoya, Aichi Prefecture, Japan, adopted a revised and updated Strategic Plan for Biodiversity, including the Aichi Biodiversity Targets, for the 2011-2020 period.
This new plan will be the overarching framework on biodiversity, not only for the biodiversity-related conventions, but for the entire United Nations system.
The tenth meeting of the Conference of the Parties agreed to translate this overarching international framework into national biodiversity strategies and action planswithin two years. Additionally, in decision X/10, the meeting decided that the fifth national reports, due by 31 March 2014, should focus on the implementation of the 2011-2020 Strategic Plan and progress achieved towards the Aichi Biodiversity Targets.
Από τα μέσα του ’90, η αειφορική ανάπτυξη του τουρισμού θεωρείται θέμα προτεραιότητας για θεσμούς της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στο πλαίσιο Ανακοίνωσης με τίτλο “Συνεργασία μεταξύ μας για το μέλλον του Ευρωπαϊκού τουρισμού“, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρότεινε την περαιτέρω “προώθηση της αειφορικής ανάπτυξης των τουριστικών δραστηριοτήτων στην Ευρώπη μέσα από τον καθορισμό και την εφαρμογή της Ατζέντα 21″.
Αυτό το ζήτημα υποστηρίχθηκε σθεναρά και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών.
Η πρόσφατη Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής με τίτλο “Βασικοί προσανατολισμοί για την αειφορία του Ευρωπαϊκού τουρισμού” προτείνει περισσότερα μέτρα για την ενδυνάμωση της συνεισφοράς της Ένωσης στην αειφορία του Ευρωπαϊκού τουρισμού.
Επιπλέον, ο αειφορικός τουρισμός μπορεί να ωφεληθεί ιδιαιτέρως από τις προσεγγίσεις και τα όργανα που περιγράφηκαν στην Ανακοίνωση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής πάνω σε θέματα περιβαλλοντικής ολοκλήρωσης με την οικονομική πολιτική.
Παράδειγμα αποτελεί η Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Κοινότητας για τη Βιοποικιλότητα που περιλαμβάνει οδηγίες σχετικές με το θέμα της ανάπτυξης αειφορικού τουρισμού μέσα στις προστατευόμενες περιοχές και με χαμηλό αντίκτυπο στις προστατευόμενες περιοχές του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου Natura 2000. Τέλος, το Λευκό Βιβλίο σχετικά με την “Ευρωπαϊκή πολιτική μεταφορών για το 2010: καιρός για αποφάσεις” και οι πολιτικές της ΕΕ για τη διαχείριση του νερού και των αποβλήτων που επηρεάζουν άμεσα τον τομέα του τουρισμού, μπορούν να βοηθήσουν στην προώθηση της αειφορίας του τουρισμού.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου